Obiektywna potrzeba dalszej realizacji misji humanitarnej staje się w roku 2025 – czwartym roku, w którym prowadzone są w sposób regularny działania wojenne na terenie sąsiedniego państwa –zagadnieniem kluczowym zarówno dla przetrwania państwa ukraińskiego, jak również (w coraz większym niestety stopniu) zabezpieczenia żywotnego interesu Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie naszego własnego, zmniejszającego się z każdym dniem, bezpieczeństwa. Rosyjskie bomby spadają na głowy ludności cywilnej na terenie Ukrainy w zauważalnie większej ilości niż w przeciągu ostatnich kilkunastu miesięcy, dodatkowo zdolności militarne (a co za tym idzie – również zdolności do zabezpieczenia ludności cywilnej) Ukrainy wydają się być na wyczerpaniu – zarówno z przyczyn wewnątrzukraińskich, jak i sytuacji międzynarodowej. Dalsze wspieranie Ukrainy w jej walce z rosyjskim najazdem – w szczególności zaś pomoc humanitarna niesiona ludności cywilnej i wspieranie zaplecza medycznego frontu, co robimy od początku wojny – jest w naszej ocenie nadal jedną z najpilniejszych potrzeb współczesnej Europy i świata, zarówno w sferze moralnej, jak i codziennej, praktycznej.
Fundacja Znaki Pamięci od pierwszych godzin wojny włączyła się w działania pomocowe na rzecz Ukrainy. Pierwszą i najbardziej naturalną grupą, którą objęliśmy opieką były środowiska polskie na terenie Ukrainy – nasi dobrzy znajomi i przyjaciele, z którymi współpracowaliśmy od kilkunastu lat – Domy Polskie, świetlice, hospicja, parafie. Z czasem, również za ich pośrednictwem zaczęliśmy docierać do społeczności ukraińskiej. To niewiarygodny wręcz przykład solidarności – ludzie, których wspieraliśmy i wspieramy w sposób bezpośredni pomagają kolejnym ludziom pomimo, iż sami znajdują się w trudnej, a niejednokrotnie tragicznej sytuacji.
NAJNOWSZE INFORMACJE
Realizowana przez nas misja humanitarna #WłączŚwiatłoUkrainie od przełomu lat 2022/2023 stała się misją regularną bowiem w sytuacji ciągłego i bezpośredniego zagrożenia bezpieczeństwa, zdrowia i życia w warunkach toczących się bezustannie działań militarnych wszelkie podejmowane na rzecz ofiar wojny działania pomocowe muszą mieć charakter regularny i systemowy – bo tylko wówczas mają sens i szansę zaspokojenia potrzeb osób poszkodowanych, a także zabezpieczenia ich przed kolejnymi, niestety spodziewanymi i powtarzalnymi zagrożeniami. Sytuacja ta dotyczy nie tylko ludności zamieszkującej bezpośrednie okolice frontu, ale niestety – w coraz większym stopniu – dotyczy całego terytorium Ukrainy. Są to nie tylko zagrożenia dotyczące bezpieczeństwa osobistego, ale również zagrożenia, o których wstyd mówić w XXI wieku – zagrożenie chorobą lub śmiercią z powodu braku żywności bądź wody pitnej (a takie występują masowo w związku z kryminalnymi działaniami armii rosyjskiej), zagrożenie zdrowia w wyniku braku możliwości skorzystania ze specjalistycznej aparatury medycznej (występujące np. w związku z ponownie zintensyfikowanymi bombardowaniami infrastruktury krytycznej, w tym stacji przesyłowych i linii wysokiego napięcia) lub braku podstawowych leków i wyrobów medycznych czy zagrożenie trwałym kalectwem w związku z niemożliwością prawidłowego leczenia, bądź podjęcia rehabilitacji po odniesionych ranach. To ostatnie dotyczy nie tylko żołnierzy rannych w bezpośrednich działaniach wojskowych a – w coraz większym stopniu – również ludności cywilnej, padającej ofiarą nasilających się w ostatnich tygodniach bombardowań i ataków rakietowych. Takich osób są niestety już tysiące w całej Ukrainie, duża część z nich to nasi Rodacy. Docieramy do nich bezpośrednio, nie korzystając z usług pośredników (co ma znaczenie w szczególnych warunkach wojennych) niosąc najpilniej potrzebną pomoc.
Pragniemy podkreślić, iż misja humanitarna prowadzona na terenie kraju objętego ciągłymi działaniami wojennymi, w sytuacji bezustannego zagrożenia bezpieczeństwa, zdrowia i życia nie jest zajęciem łatwym, jednak w o wiele cięższej, dramatycznej, a niejednokrotnie tragicznej sytuacji pozostają przez cały czas mieszkańcy Ukrainy, w tym również Polacy – nasi podopieczni, ofiary dokonywanych codziennie na oczach całego świata zbrodni rosyjskich. Nasze wysiłki, dzięki wsparciu partnerów i ponadprzeciętnemu zaangażowaniu zespołu naszych wolontariuszy, pozwoliły na zbudowanie w latach 2022 – 2024 regularnego pomostu humanitarnego w objętym wojną kraju i zapewnienie ciągłości pomocy poszkodowanym. Kontynuacja misji w 2025 roku ma na celu dalsze niesienie pomocy potrzebującym w – co po raz kolejny zaznaczamy – regularnie pogarszającej się sytuacji ludności cywilnej, noszącej już wielokrotnie znamiona narastającej katastrofy humanitarnej
Fundacja współpracuje w ramach misji z organizacjami polskimi na terenie całej Ukrainy, jak i ukraińskimi instytucjami niosącymi pomoc poszkodowanym przez działania wojenne oraz z szeregiem osób prywatnych na terenie całej Ukrainy, które czekają na naszą pomoc. Obserwujemy niestety silne wzmożenie działań militarnych – zarówno frontowych, jak i dotyczących obiektów cywilnych – rosyjskie wojska od pewnego czasu po raz kolejny zwiększają ostrzał rakietowy krytycznych instalacji energetycznych; bombardowane są również osiedla mieszkaniowe i obiekty cywilne, co powoduje ponowne narastanie katastrofy humanitarnej. Zła (i ciągle się pogarszająca) jest również sytuacja żołnierzy znajdujących się na pierwszej linii frontu – wśród nich jest wielu poborowych armii ukraińskiej rekrutujących się ze środowisk polskich z całej Ukrainy. Akcje te są prowadzone przez Rosjan z dużo większą precyzją i bezwzględnością niż w latach ubiegłych, stąd narastająca (i przewidywana) skala zniszczeń wydaje się być dużo poważniejsza niż w poprzednich miesiącach. Równolegle rośnie też gwałtownie skala potrzeb ludności cywilnej w zakresie podstawowej i umożliwiającej przeżycie pomocy, zwiększa się również w sposób skokowy zapotrzebowanie na wyroby pierwszej pomocy medycznej – w tym przygotowywane przez nas własnoręcznie (ze względu na dużo niższe koszty przygotowania niż zakupu gotowego produktu) od początku wojny apteczki indywidualne i apteczki taktyczne. W najbliższych tygodniach spodziewana jest również kolejna potężna ofensywa armii rosyjskiej, której zasięg może objąć nawet tereny Zachodniej Ukrainy – w związku z nią możemy oczekiwać kolejnej fali zbrodni dokonywanych przez najeźdźców na ludności cywilnej Ukrainy wśród których jest wielu Polaków i osób polskiego pochodzenia (i co za tym idzie – kolejnej fali uchodźców wojennych, zarówno wewnętrznych jak i opuszczających granice Ukrainy). W tej sytuacji działania podejmowane przez naszą organizację wykraczają nawet poza bazowy zakres pomocy humanitarnej niesionej dla poszkodowanych. Często te działania są działaniami podejmowanymi w odpowiedzi na zaistniałą sytuację, w niejednokrotnie dramatycznych i nagłych okolicznościach wymagających natychmiastowej i pilnej reakcji, niejednokrotnie też – w przypadku zabezpieczenia medycznego i elementów pierwszej pomocy – są po prostu działaniami ratującymi zdrowie i życie ludzkie, co jest największą wartością każdej misji humanitarnej.
Szeroka siatka partnerów naszego projektu na terenie centralnej i zachodniej Ukrainy, ich mobilność i zaangażowanie plus terenowy magazyn zlokalizowany przy działającym od wielu lat Domu Polskim w Barze i działający w ramach naszego projektu od połowy roku 2023 są według nas gwarancją jak najlepszego wykorzystania realizowanej przez nas i dostarczanej pomocy humanitarnej i ograniczenia utrudnień mogących pojawić się w trakcie realizacji zadania. Z uwagi na liczbę zainteresowanych udziałem w projekcie organizacji i środowisk i ich lokalizację na przestrzeni zachodniej, centralnej i wschodniej Ukrainy, realizacja projektu ma dużą szansę ponownie przyczynić się do istotnej pomocy humanitarnej dla lokalnych społeczności na tym terenie – środowisk szczególnie potrzebujących, nieobjętych inną pomocą, a do tego niestroniących od pomocy jeszcze bardziej potrzebującym niż oni sami.
W ramach działań misji humanitarnej #WłączŚwiatłoUkrainie prowadzone są w sposób stały i regularny – z tendencją rosnącą – prace i wysiłki mające na celu zaangażowanie jak największej liczby partnerów z sektora prywatnego oraz instytucji Państwa Polskiego, mające na celu jak najpełniejszą realizację zadań jakie przed sobą postawiliśmy.
Współpraca z sektorem prywatnym pozwoliła nam dotychczas na zbudowanie pewnego rodzaju „siatki pomocowej”, w obrębie której pozyskiwane są bądź to środki finansowe na zakup potrzebnej pomocy, bądź (w większości) konkretna pomoc rzeczowa w postaci żywności, leków nierecepturowych, pomocy medycznej i rehabilitacyjnej i in. W latach 2022 – 2025, dzięki współpracy z partnerami misji wymienionymi powyżej udało nam się zbudować, utrzymać i regularnie zwiększać humanitarny pomost z ofiarami rosyjskiej agresji na terenie Ukrainy. Pomoc ta – przede wszystkim pomoc rzeczowa – jest przekazywana nadal i to w zwiększających się (m. in. ze względu na zwiększającą się skalę potrzeb ale także na pozytywne opinie beneficjentów o naszych działaniach i ich wdzięczność za otrzymaną pomoc) ilościach. Wszyscy z naszych partnerów deklarują również (popartą konkretnymi działaniami) wolę dalszej współpracy i dalszego wspierania naszej organizacji w jej wysiłkach mających na celu dalsze świadczenie krytycznie obecnie potrzebnej pomocy humanitarnej.
Wyjątkowo cenną wartością dodaną realizacji naszej misji jest fakt zbudowania w latach 2022 – 2025 przez Fundację Znaki Pamięci dużego zaplecza wolontariackiego – zespół wolontariuszy naszej organizacji biorących udział w działaniach na terenie Polski i Ukrainy na chwilę obecną to już ponad 30 zaangażowanych całych sercem w nasze działania dobrych, oddanych ludzi. Wolontariat związany z realizacją misji humanitarnej #WłączŚwiatłoUkrainie przez cały czas się rozwija, angażując do działań kolejne osoby (które angażują się dodatkowo również w inne projekty naszej organizacji). Warto o tym wspomnieć w kontekście faktu, iż misję rozpoczynaliśmy kilkanaście miesięcy temu w trzy osoby..
Dodatkowo, w przypadku wolontariuszy działających na rzecz naszej misji humanitarnej na terenie Ukrainy (widoczne jest to zwłaszcza w Ukrainie Centralnej – przed wszystkim w Barze wśród lokalnej młodzieży) nie bez znaczenia pozostaje fakt, iż często są oni również beneficjentami i uczestnikami innych naszych projektów (np. edukacyjnego projektu Campus Polonia), zachodzi tu zatem swoista interdyscyplinarność działań podejmowanych przez naszą organizację a także ich bezpośrednia ewaluacja w terenie: w miejscach swojego zamieszkania ci młodzi ludzie niosą ze sobą wartości przekazywane im przez Fundację Znaki Pamięci i stają się inicjatorami dalszych działań, zachęcając do nich swoich kolegów. W przypadku Baru mamy więc młodzież polską biorącą udział w pobytach edukacyjnych organizowanych przez naszą fundację na terenie Polski – młodzież, która po powrocie do rodzinnych domów zachęca swoich kolegów (nie tylko z polskich środowisk) do udziału w innych naszych działaniach. Ma to bezpośrednie przełożenie właśnie na współpracę wolontariuszy przy transportach humanitarnych: do rozładunków pomocy w Barze stawiają się niejednokrotnie całe klasy z lokalnych szkół, co dobrze ukazuje zamieszczony powyżej film dokumentalny „Na imię mi droga”, przedstawiający nasze działania w roku 2023. Zapraszamy do obejrzenia !
